Việc ứng dụng công nghệ làm sạch bằng siêu âm đang ngày càng phổ biến trong nhiều lĩnh vực sản xuất hiện đại. Tuy nhiên, điều khiến nhiều doanh nghiệp băn khoăn là: dùng loại dung dịch nào cho đúng ngành và đúng mục đích? Không phải hóa chất nào cũng cho kết quả tốt nếu dùng sai quy trình hoặc chọn sai loại phù hợp với vật liệu.
Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện được dung dịch tẩy rửa chuyên dùng cho từng nhóm ngành cụ thể, từ đó tối ưu hóa hiệu quả làm sạch, bảo vệ thiết bị và tiết kiệm chi phí vận hành.
Ngành chế tác trang sức – Ưu tiên làm sạch tinh xảo, an toàn bề mặt
Vấn đề thường gặp:
- Dễ xỉn màu, ố vàng, oxy hóa.
- Cặn bẩn bám trong các khe nhỏ li ti trên mặt dây chuyền, nhẫn hoặc hoa văn chạm trổ.
Giải pháp dung dịch:
- Nên chọn loại có độ pH trung tính hoặc hơi kiềm nhẹ, không ăn mòn kim loại quý.
- Ưu tiên hóa chất có khả năng làm sáng kim loại và loại bỏ bụi, dầu mỡ vi mô.
Gợi ý: Dung dịch gốc nước, không chứa CMR (chất gây ung thư, đột biến), an toàn với bạc, vàng, đồng...
Ngành đồng hồ và cơ khí chính xác – Làm sạch sâu chi tiết nhỏ
Vấn đề thường gặp:
- Bụi mài, dầu gia công, oxit kim loại còn bám trong khe ổ trục hoặc bánh răng.
- Rủi ro ăn mòn chi tiết tinh vi nếu dung dịch không phù hợp.
Giải pháp dung dịch:
- Ưu tiên dung dịch có tính trung tính hoặc hơi axit yếu để làm sạch lớp oxit nhẹ mà không gây hư tổn.
- Có khả năng thẩm thấu vào khe siêu nhỏ và nhũ hóa các chất cặn cứng đầu.
Gợi ý:
Dung dịch gốc nước, không chứa CRM, không gây bám cặn lại sau khi sấy khô.
Ngành thiết bị y tế – Tiêu chuẩn cao về an toàn và tiệt khuẩn
Vấn đề thường gặp:
- Thiết bị có chất bẩn sinh học, protein, dịch cơ thể khó rửa bằng tay.
- Yêu cầu loại bỏ hoàn toàn tồn dư hóa chất sau rửa để không ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng.
Giải pháp dung dịch:
- Chọn loại không mùi, không độc hại, dễ tráng sạch bằng nước.
- Không chứa aldehyde, không bào mòn thép không gỉ hay nhựa y tế.
Gợi ý: Các dung dịch tẩy rửa đã được kiểm nghiệm tương thích với máy rửa siêu âm và thiết bị khử trùng.
Ngành điện tử và linh kiện vi mô – Làm sạch mà không ảnh hưởng mạch
Vấn đề thường gặp:
- Cặn dầu, thông flux, oxit đồng còn sót lại làm giảm hiệu suất bo mạch.
- Sợ hư lớp phủ chống tĩnh điện, làm gãy chân linh kiện khi làm sạch sai cách.
Giải pháp dung dịch:
- Dung dịch trung tính, ít tạo bọt, không để lại cặn sau khô.
- Có khả năng giải nhiệt tốt, thích hợp sử dụng cùng máy rửa siêu âm tần số cao.
Gợi ý: Dung dịch pha sẵn hoặc đậm đặc nhưng được thiết kế chuyên biệt cho bảng mạch, không chứa halogen.
Ngành cơ khí – Làm sạch mạnh, nhưng không làm mòn chi tiết
Vấn đề thường gặp:
- Dầu nhớt, bavia, bụi mài, các chất đánh bóng sau gia công cơ khí bám rất chặt.
- Kim loại thô như nhôm, đồng, thép thường dễ bị xỉn hoặc ăn mòn.
Giải pháp dung dịch:
- Dung dịch kiềm nhẹ hoặc có pH điều chỉnh theo vật liệu, dễ nhũ hóa dầu mỡ công nghiệp.
- Có thể kết hợp với bước thụ động hóa bề mặt nếu cần chống oxy hóa sau rửa.
Gợi ý: Ưu tiên hóa chất có thể sử dụng tuần hoàn, ít phát sinh bọt và dễ xử lý nước thải.
06 Tiêu chí chung để lựa chọn dung dịch tẩy rửa phù hợp
Việc chọn đúng dung dịch tẩy rửa không chỉ giúp làm sạch hiệu quả mà còn tránh hư hỏng chi tiết, tăng tuổi thọ thiết bị và giảm chi phí bảo trì. Dưới đây là những tiêu chí bạn cần cân nhắc trước khi quyết định:
1.Chất liệu sản phẩm cần làm sạch
Chất liệu như vàng, bạc, đồng, nhôm, thép không gỉ hay nhựa… mỗi loại sẽ tương thích với dung dịch khác nhau. Ví dụ: nhôm mềm cần dung dịch không kiềm mạnh.
2. Loại chất bẩn cần loại bỏ
Dầu mỡ, oxit kim loại, bụi mài, sáp đánh bóng, dấu vân tay hay chất sinh học (trong thiết bị y tế) … cần chọn dung dịch có khả năng nhũ hóa hoặc phân rã phù hợp.
3. Độ pH của dung dịch
Có 3 nhóm chính: kiềm nhẹ, trung tính, và axit nhẹ. Mỗi nhóm phù hợp với từng ngành. VD: trang sức thường dùng trung tính hoặc kiềm nhẹ để tránh ăn mòn.
4.Mức độ an toàn và thân thiện môi trường
Nên chọn loại không chứa CMR (chất gây ung thư, đột biến, độc sinh sản), không VOC hoặc clo, để đảm bảo an toàn cho người dùng và dễ xử lý nước thải.
5.Điều kiện vận hành thiết bị
Có gia nhiệt không? Tần suất sử dụng? Nếu vận hành liên tục, nên dùng loại ổn định, không lắng cặn, không tạo bọt quá nhiều hoặc ăn mòn bể rửa siêu âm.
6.Có cần bước tráng hoặc sấy sau rửa không?
Nếu quy trình có bước tráng nước sau cùng, bạn có thể dùng dung dịch mạnh hơn. Nếu không có bước tráng, nên chọn loại ít bám dư, dễ bay hơi, không để lại cặn.
Gợi ý thêm: Nếu bạn muốn tìm hiểu kỹ hơn về công nghệ làm sạch bằng sóng siêu âm và các giải pháp hóa chất chuyên dụng đã được kiểm chứng hiệu quả trong thực tế sản xuất, bạn có thể xem chi tiết tại: Dung dịch tẩy rửa siêu âm Galvex 18.01 – Giải pháp làm sạch sâu cho ngành công nghiệp hiện đại.
05 sai lầm phổ biến khi chọn dung dịch tẩy rửa siêu âm
Dù sử dụng công nghệ siêu âm hiện đại, nhưng hiệu quả làm sạch vẫn có thể bị giảm sút nghiêm trọng nếu lựa chọn hóa chất tẩy rửa không phù hợp. Dưới đây là một số lỗi thường gặp trong quá trình lựa chọn:
1. Chọn theo giá rẻ thay vì theo chất lượng
Nhiều đơn vị chọn hóa chất siêu âm chỉ vì giá thấp mà không chú ý đến tính tương thích với sản phẩm. Điều này có thể gây hại cho bề mặt vật liệu hoặc làm giảm tuổi thọ thiết bị.
2. Dùng chung một loại dung dịch cho mọi mục đích
Không phải loại hóa chất nào cũng phù hợp với tất cả vật liệu. Ví dụ, hóa chất có tính kiềm mạnh có thể phù hợp với thép nhưng lại ăn mòn nhôm hoặc bạc.
3. Không kiểm tra độ pH và khả năng ăn mòn
Một số dung dịch có tính axit hoặc kiềm mạnh nếu dùng sai cách sẽ dẫn đến hiện tượng oxy hóa, xỉn màu hoặc rỗ bề mặt, đặc biệt nguy hiểm với chi tiết nhỏ và vật liệu mềm.
4. Sử dụng sai tỷ lệ pha loãng hoặc nhiệt độ khuyến nghị
Nhiều người không đọc kỹ hướng dẫn kỹ thuật từ nhà cung cấp, dẫn đến pha sai nồng độ hoặc làm nóng vượt mức cho phép. Hậu quả là giảm hiệu suất làm sạch hoặc gây kết tủa hóa chất trong bể.
5. Bỏ qua bước tráng lại sau tẩy rửa
Sau khi siêu âm, nếu không rửa tráng kỹ bằng nước DI hoặc nước sạch, sản phẩm dễ bị đọng cặn hoặc vết khô hóa chất trên bề mặt – ảnh hưởng đến chất lượng sau cùng.
Kết luận
Không phải cứ dùng dung dịch “đa năng” là tốt – hiệu quả rửa sạch bằng sóng siêu âm phụ thuộc rất nhiều vào loại hóa chất đi kèm. Dựa trên tính chất ngành nghề, đặc điểm vật liệu và yêu cầu làm sạch, mỗi doanh nghiệp nên lựa chọn giải pháp riêng biệt.
Nếu bạn chưa chắc chắn về loại phù hợp, đừng ngần ngại liên hệ với hóa chất HHN đơn vị chuyên nhập khẩu và phân phối hóa chất chuyên dùng – nơi có thể cung cấp tư vấn và mẫu thử phù hợp với từng quy trình cụ thể.
Đừng để sai lầm trong bước tẩy rửa ảnh hưởng đến toàn bộ dây chuyền sản xuất của bạn. Lựa chọn đúng loại dung dịch – là bảo vệ chất lượng ngay từ gốc.
